نگهداری و مراقبت از هر وسیله ای در افزایش طول عمر و ارتقای عملکرد و کارایی آن تاثیر به سزایی دارد؛ خودرو نیز از این قاعده مستثنی نبوده و رعایت نکات نگهداری مناسب از آن عامل مهمی است که از فرسودگی زودتر از موعد جلوگیری می کند. از آن جایی که امروزه تعمیرات خودرو امری بسیار هزینه بر به شمار می آید، بهتر است تا حد ممکن نکات مراقبتی را رعایت کرده و نیاز به مراجعه به تعمیرگاه و اقدامات تعمیری را کاهش دهید. به این ترتیب علاوه بر کاهش هزینه ها، به بالا رفتن عمر مفید اتومبیلتان نیز کمک می کنید. آشنایی با بایدها و نبایدهای نگهداری از خودرو، به شما در این امر یاری می رساند. در این مطلب به بررسی برخی از مهم ترین اقدامات لازم برای نگهداری صحیح خودرو می پردازیم؛ تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.

۱. با چراغ هشدار روغن روشن رانندگی نکنید

روشن شدن برخی از چراغ های هشدار نگران کننده نبوده و شاید بتوان از آن ها چشم پوشی کرد اما چراغ قرمز روغن در این گروه قرار نمی گیرد؛ چنانچه هنگام رانندگی و فعالیت موتور با روشن شدن این چراغ مواجه شدید، فورا توقف کرده اتومبیل خود را خاموش کنید. حال باید مقدار روغن موجود در مخزن را بررسی کرده و در صورت نیاز به آن بیفزایید. همچنین یکی دیگر از دلایل روشن شدن این چراغ، معیوب بودن فشنگی روغن است که با رفع این مشکل چراغ روغن خاموش خواهد شد.

۲. مانع از اتمام سوخت شوید

اگر بنزین یا گازوئیل خودروتان تمام شود ممکن است جرم و ذرات اضافی موجود در انتهای باک وارد سیستم سوخت شده و مشکل ساز شود. گاهی این مسئله با تعویض فیلتر سوخت بر طرف می شود اما در برخی موارد نیز مشکل کمی پیچیده تر بوده و رفع آن با صرف هزینه های گزاف جهت سرویس و شست و شوی سیستم سوخت رسانی میسر می گردد.

۳. همیشه از چادر ماشین استفاده نکنید

استفاده مداوم از چادر ماشین می تواند منجر به پوسیدگی بدنه خودرو شما شود. چرا که رطوبت زیر چادر جمع شده و به مرور زمان سبب زنگ زدگی و خوردگی بدنه می شود. البته استفاده گاه به گاه از چادر در مواقع لزوم ایرادی ندارد اما توجه داشته باشید که نباید به یک روال و عادت تبدیل شود.

۴. از گازوئیل در یک خودرو بنزینی استفاده نکنید

بدیهی است که با وجود پیشرفت های صنعت خودروسازی، نمی توان از گازوئیل در خودرو بنزین سوز و برعکس استفاده کرد. این کار صدمات جدی به اتومبیل تان وارد کرده و هزینه تعمیرات سنگینی را به شما تحمیل می کند.

۵. به هیچ وجه سرویس دوره ای خودرو را نادیده نگیرید

همه خودروها نیاز به سرویس دوره ای منظم داشته و رعایت نکات مربوط به تعمیر و نگهداری آن ها چه برای اتومبیل های مدرن و چه قدیمی، ضروری است. بنابراین باید توجه داشته باشید که تعویض روغن، تسمه تایم و سایر قطعات مصرفی مطابق با زمانبندی و دستورالعمل درج شده در دفترچه راهنمای وسیله نقلیه باشد. عدم رسیدگی و تعویض به موقع این قطعات می تواند آسیب های جبران ناپذیری را به همراه داشته باشد.

۶. هیچ نشتی را نادیده نگیرید

توصیه دیگری که در راستای نگهداری صحیح از خودرو باید مد نظر قرار دهید، بررسی زیر اتومبیل جهت اطلاع از نشتی احتمالی است. نشت روغن و مایع خنک کننده می تواند مشکل ساز شود و در این میان نشت روغن ترمز از سایر موارد خطرناک تر بوده و به رسیدگی فوری نیاز دارد.

۷. مراقب کلاچ باشید

عادت اشتباه برخی از رانندگان خودروهای دارای گیربکس دستی، تکیه دادن پا روی پدال کلاچ در تمام طول رانندگی است؛ این کار سبب جا به جایی و افزایش استهلاک کلاچ می شود. بنابراین نباید به غیر از هنگام تعویض دنده پای خود را روی این پدال قرار دهید.

۸. خودرو را برای مدت طولانی خاموش نگذارید

طراحی اتومبیل ها به گونه ای است که باید فعالیت منظم داشته باشند؛ اگر برای مدت طولانی از وسیله نقلیه تان استفاده نکنید و خاموش باشد، به مرور بخش های مختلف آن آسیب می بیند. از جمله صدمات پرهزینه ای که در اثر حرکت نکردن طولانی مدت خودرو ممکن است با آن مواجه شوید نشتی روغن موتور، خرابی تایرها و سیستم تعلیق می باشد.

۹. فراتر از قدرت اتومبیل یدک‌کشی نکنید

یدک کشی بیشتر از توان خودرو به پیشرانه، قطعات سیستم تعلیق و حتی شاسی ها صدمه می زند. از این رو هنگام یدک کشی باید قدرت و تحمل اتومبیلتان را در نظر بگیرید.

۱۰. از روغن نامناسب استفاده نکنید

در تهیه روغن موتور برند آن اهمیت چندانی نداشته و تنها نکته مهم ویسکوزیته مناسب و استاندارد بودن آن است. اگر از روغن موتور مناسب (با توجه به ویژگی هایی که در دفترچه راهنمای وسیله نقلیه تان درج شده) استفاده نکنید، موتور خودروتان دچار فرسودگی زودتر از موعد خواهد شد. دمای محل رانندگی نیز پارامتر دیگری است که هنگام خرید روغن موتور باید به آن توجه کنید.

۱۱. در سیستم خنک کننده آب نریزید

استفاده از آب در سیستم خنک کننده آن هم به تنهایی، به هیچ وجه تصمیم درستی نیست. چرا که در زمستان یخ زده و در ایام دیگر سال موجب زنگ زدگی می شود. با مطالعه دفترچه راهنمای خودرو یا مشاوره با فروشنده می توانید مناسب ترین مایع خنک کننده برای ماشین خود را پیدا کنید. در صورت لزوم می توانید آن را با مقاری آب مقطر نیز ترکیب نمایید.

۱۲. در هنگام باران پنجره‌ها را باز نگذارید

با باز گذاشتن پنجره ها و سانروف خودرو حین بارندگی و ورود آب به درون کابین، ممکن است بخش های تزئینی یا لوازم الکترونیکی آسیب ببینند. بنابراین هنگام بارش باران و طوفان هرگز پنجره ها را باز نگذارید.

۱۳. اگر موتور بیش از حد گرم است، رانندگی نکنید

چنانچه موتور خودروتان بیش از حد گرم شد و آمپر آب شروع به بالا رفتن کرد، فورا توقف کرده و مسئله را بررسی کنید؛ همچنین اگر شرایط به نظر عادی بود اما بوی سوختگی احساس کردید یا دیدید دود از محفظه موتور خارج می شود، بلافاصله اتومبیل را ترک کنید.

۱۴. در آب‌های عمیق رانندگی نکنید

در نظر داشته باشید که برای رانندگی در جریان آب عمیق نمی توان از اتومبیل های شهری معمولی استفاده کرد. ورود آب به موتور سبب خرابی آن خواهد شد. تنها در صورتی که خودرو آفرودی شاسی بلند با قابلیت سیستم غواصی دارید می توانید از چنین مسیری عبور کنید.

۱۵. قطعات ارزان قیمت روی اتومبیل نصب نکنید

زمانی که خودرو نیاز به تعمیر پیدا می کند ممکن است تصمیم بگیرید از قطعات یدکی ارزان قیمت که اغلب کیفیت پایینی دارند، استفاده کنید؛ اما باید بدانید که این کار در ظاهر باعث صرفه جویی در هزینه های شما می شود اما به دلیل نامرغوب بودن طول عمر پایینی داشته و زود خراب می شوند؛ حتی ممکن است به اتومبیل شما آسیب زده و هزینه تعمیرات بیشتری را به شما تحمیل کند. بنابراین توصیه می کنیم لوازم یدکی باکیفیت و اصلی را از مراکز معتبر تهیه کنید. فروشگاه های اینترنتی نیز انتخاب مناسبی برای خرید سرپلوس ۲۰ خار گیربکسی پراید، سرپلوس ۲۲ خار ABS پژو ۴۰۵، سرپلوس ۲۰ خار ABS پراید، سه شاخه پلوس ۲۰ خار پراید و… می باشند.

در خودروهای دارای موتور احتراق داخلی، سیستم سوخت‌رسانی به‌عنوان یکی از اجزای اساسی و کلیدی شناخته می‌شود. موتور این نوع خودروها فرایند مشخصی برای تولید قدرت دارد که از سه عنصر سوخت، برق و هوا تشکیل شده و نقش تعیین‌کننده‌ای در انجام احتراق و تولید جرقه دارند. احتراق زمانی اتفاق می‌افتد که ترکیب مناسبی از سوخت و هوا به داخل سیلندرها تزریق، متراکم و در زمان صحیح با جرقه‌زنی شمع‌ها فعال می‌شود. بنابراین، سیستم سوخت‌رسانی وظیفه تأمین یکی از ارکان حیاتی احتراق را بر عهده دارد و باید سوخت را به میزان کافی و با کیفیت لازم از باک به موتور منتقل کند. فیلتر سوخت یکی از اجزای این سیستم است که به کارکرد صحیح آن کمک می کند. در ادامه، به بررسی اهمیت فیلتر سوخت و تأثیر آن بر عملکرد موتور خواهیم پرداخت تا بهتر بفهمیم چرا سلامت و کیفیت آن از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

فیلتر بنزین (فیلتر سوخت) چیست و چه کاربردی در خودرو دارد؟

یکی از عوامل مهمی که در بررسی عملکرد فنی موتور و خودرو باید به آن توجه شود، تأثیر کیفیت بنزین است. کیفیت بنزین شامل میزان سوختی است که به موتور و محفظه احتراق منتقل می‌شود و همچنین ویژگی‌های بنزین را در بر می‌گیرد. این کیفیت به لحاظ خلوص و درصد آلایندگی‌ها مورد ارزیابی قرار می‌گیرد. شرایط تولید بنزین یکی از پارامترهای تاثیرگذار بر کیفیت بنزین بوده و علاوه بر آن، آلایندگی‌های حاصل از فرآیند سوخت‌گیری و سوخت‌رسانی نیز اهمیت زیادی دارند. این آلاینده‌ها ممکن است از باک یا مخزن سوخت خودرو به بنزین وارد شوند. اگر بخشی از این ذرات ناخالص به موتور و محفظه احتراق راه یابد، می‌تواند باعث احتراق نامناسب و کاهش کارایی موتور شود و همچنین به قطعات مختلف آن آسیب و استهلاک جدی وارد کند.
به همین دلیل تصفیه بنزین تا حد ممکن، بسیار حائز اهمیت بوده و به حفظ سلامت قطعات مختلف موتور و افزایش کارایی آن‌ها کمک می‌کند. همچنین نقش مهمی در کاهش سطح آلایندگی خودرو که امروزه یکی از نکات کلیدی در ارزیابی خودروها به شمار می رود، دارد. فیلتر بنزین به عنوان قطعه‌ای حیاتی، مسئولیت جذب و پاکسازی ناخالصی‌های موجود در بنزین را در مسیر ورود به موتور بر عهده دارد. به طور کلی کاربردهای این فیلتر در خودرو و سیستم سوخت‌رسانی به شرح زیر است :

• وجود آلاینده ها سبب آسیب دیدگی قطعات سیستم سوخت رسانی می شود؛ فیلتر سوخت وظیفه محافظت از قطعاتی مانند انژکتورها که نسبت به آلاینده ها بسیار حساس هستند را بر عهده دارد.

• این فیلتر به بهبود شرایط احتراق کمک کرده و به این ترتیب بازده موتور را افزایش داده و عملکرد فنی خودرو را ارتقا می بخشد.

• فیلتر سوخت مانع ورود ناخالصی و ذرات اضافه شده و سطح آلایندگی را کاهش می دهد.

• این قطعه رطوبت های احتمالی موجود در سوخت را جذب کرده و با این کار از زنگ زدن قطعات و بخش‌های مختلف موتور، مانند سیلندرها و سوپاپ‌ها جلوگیری می کند.

فیلتر سوخت گرد و خاک، خرده‌های فلز، تکه‌های اکسید فلزات و رطوبت موجود در بنزین را جذب کرده و اجازه نمی دهد این آلودگی ها وارد سیستم سوخت رسانی شود. ورود این رطوبت به موتور سبب احتراق ناقص و خام سوزی شده و همچنین ممکن است زنگ زدگی بخش های فلزی موتور را در پی داشته باشد. همین مسئله اهمیت فیلتر بنزین و لزوم حفظ سلامت آن را نشان می دهد.

فیلتر بنزین در خودروهای کاربراتوری و انژکتوری

همانطور که پیش تر نیز به آن اشاره کردیم، یکی از وظایف اصلی فیلتر بنزین، محافظت از انژکتورها بوده و این مسئله به ویژگی‌های متفاوت سیستم‌های سوخت‌رسانی کاربراتوری و انژکتوری مرتبط است. در سیستم‌های کاربراتوری، سوخت از طریق ژیگلورهای کاربراتور به منیفلد هوا ریخته و با هوا ترکیب می شود و سپس به سیلندرها وارد می‌گردد. قطر خروجی ژیگلورها حدود نیم سانتیمتر است که باعث کاهش احتمال مسدود شدن این مجاری توسط ذرات ریز می‌شود. البته در نظر داشته باشید که ممکن است تمامی آلاینده‌ها به داخل موتور راه پیدا کرده و بر احتراق تأثیر منفی بگذارند. مقابل سیستم های کاربراتوری قدیمی، سیستم های انژکتوری را داریم که سوخت را از طریق پاشش انژکتورها به منیفولد گاز منتقل می‌کنند. از آن جایی که سوخت مانند ذرات پودری یا گاز از سوراخ‌ها و منافذ ریز خروجی انژکتورها پاشیده می شود، در این سیستم فیلتر بنزین نقش پررنگ تری دارد. باقی ماندن مواد آلاینده یا ذرات معلق در بنزین، سبب مسدود شدن خروجی ها شده و فرایند سوخت رسانی را مختل می کند. احتراق نامناسب و در وضعیت شدیدتر، روشن نشدن خودرو از جمله نتایج و آسیب هایی است که ناکارآمد بودن فیلتر سوخت به همراه دارد.

محل تعبیه فیلتر بنزین

فیلتر بنزین به طور کلی در مسیر سوخت رسانی، بین باک و موتور قرار دارد اما محل دقیق نصب آن در خودروهای مختلف، متفاوت است؛ در ماشین های قدیمی تر عمدتا این قطعه در زیر خودرو و نزدیک مخزن سوخت، درون محفظه موتور و یا نزدیک موتور قرار می گرفت. اما در انواع جدیدتر و پیشرفته تر خودروها، آن را درون باک بنزین جای می دهند. در این قسمت یک صفحه توری وجود دارد که به عنوان پیش فیلتر عمل کرده و از ورود ذرات بزرگ آلاینده به پمپ بنزین جلوگیری می‌کند. پس از این صافی، پمپ بنزین قرار داشته و فیلتر سوخت نیز بعد از پمپ تعبیه شده است. ترتیب قرارگیری این اجزا مهم است. چرا که زیرا فیلتر بنزین برای تصفیه سوخت نیازمند فشاری است که پمپ ایجاد می کند.

ساختار فیلتر بنزین و نحوه عملکرد آن

امروزه فیلتر بنزین در مسیر پمپ بنزین قرار گرفته است. به این شکل که بنزین ابتدا از پیش فیلتر عبور کرده و سپس به پمپ منتقل می‌شود. پمپ با ایجاد فشار لازم، سوخت را از فیلتر که ممکن است درون پمپ یا در مسیر لوله‌های سوخت‌رسانی واقع شده باشد، عبور می‌دهد. فیلتر بنزین معمولاً به صورت یک محفظه استوانه‌ای فلزی تو خالی با یک ورودی و یک خروجی طراحی شده و شامل پوسته یا محفظه بیرونی (از جنس پلاستیک یا فلز)، لوله ورودی، لوله خروجی و فیلتر (درون محفظه) می‌باشد.
این فیلتر معمولاً از جنس کاغذ، نمد یا پارچه ساخته می‌شود و به منظور افزایش کارایی، به صورت چین‌دار و با پره‌های داخلی طراحی می‌گردد. بنابراین فیلتر بنزین به شکل یک استوانه تو خالی دارای پره درون محفظه قرار می‌گیرد؛ بنزین با فشار از لوله خروجی وارد این محفظه شده و در حین عبور از پره‌ها، تصفیه می‌شود. سپس از لوله خروجی به سمت شلنگ‌های سوخت‌رسانی منتقل می‌گردد.

انواع فیلتر سوخت

فیلترهای سوخت به طور کلی در دو نوع اصلی تولید می‌شوند. هرچند ممکن است این فیلترها در کیفیت ساخت، جنس و تراکم فیلتر متفاوت باشند، اما به طور کلی به دو دسته زیر تقسیم می‌شوند:

• فیلترهای کارتریجی

• فیلترهای غیر کارتریجی

در نوع اول، محفظه فیلتر از جنس فلز ساخته شده و قابلیت باز و بسته شدن دارد. در این حالت، برای تعویض فیلتر، محفظه باز می‌شود و کاغذ یا نمد فیلتر جدید جایگزین می‌گردد. اما در فیلترهای غیر کارتریجی، که محفظه آن ممکن است از فلز یا پلاستیک باشد، معمولاً فیلتر به صورت کامل تعویض می‌شود و این محفظه به صورت پک بوده و قابل باز کردن نیست. فیلترهای سوخت به طور کلی به دو نوع اصلی تقسیم می‌شوند. گرچه کیفیت ساخت، جنس فیلتر و تراکم آن ها ممکن است تفاوت های جزئی داشته باشد اما در نهایت می توان آن ها را در یکی از دو دسته فیلترهای کارتریجی و فیلترهای غیر کارتریجی قرار داد. در نوع کارتریجی، محفظه فیلتر معمولاً از فلز ساخته شده و باز و بسته می شود. برای تعویض این فیلتر تنها کافی است محفظه را باز کرده و کاغذ یا نمد فیلتر را جایگزین کنید. اما در فیلترهای غیر کارتریجی، که از فلز یا پلاستیک ساخته شده اند، به دلیل این که محفظه یکپارچه بوده و امکان باز کردن آن فراهم نیست، به طور معمول کل فیلتر تعویض می‌شود.

عواقب عدم تعویض به موقع فیلتر سوخت

فیلتر بنزین به عنوان یک عنصر حیاتی، تأثیر زیادی بر عملکرد بهینه سیستم فنی خودرو، افزایش بازده موتور، کاهش استهلاک قطعات و حفظ سلامت سیستم سوخت‌رسانی دارد. بنابراین، توجه به وضعیت آن و زمان مناسب برای تعویض بسیار ضروری است. معموا زمان تعویض فیلتر را تولیدکننده تعیین کرده و در اغلب اوقات حدود ۱۵ هزار کیلومتر کارکرد را در بر می‌گیرد. به طور حتم، پایان عمر مفید فیلتر یا بروز مشکلاتی ناشی از کیفیت نامناسب بنزین می‌تواند عملکرد این قطعه را تحت تأثیر قرار دهد. عواقب این اختلال ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• کاهش کارایی موتور

• کثیفی انژکتورها

• کاهش عمر پمپ بنزین

• خرابی سنسور اکسیژن

• احتمال سوختن سوپاپ موتور

• زنگ‌زدگی و خوردگی در سیلندرها و سرسیلندر

بنابراین، لازم است به زمان توصیه‌شده توسط تولیدکننده در مورد عمر مفید فیلتر توجه کرده و در صورت مشاهده علائم خرابی، اقدامات لازم را انجام داد. از جمله این علائم می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• کاهش قدرت موتور

• روشن شدن چراغ چک

• سختی در استارت و عدم روشن شدن به آسانی

• ریپ زدن در حین حرکت

• عملکرد نامناسب خودرو در حالت درجا

• افزایش مصرف سوخت

• خاموش شدن خودرو در حالت ایستاده

عمر بالا و فرسودگی باک‌های فلزی قدیمی، منجر به افزایش میزان خوردگی در بنزین و آلودگی آن شده و از عوامل زودتر خراب شدن فیلتر سوخت به شمار می روند. همچنین، باک‌های پلاستیکی نیز با گذشت زمان می‌توانند آلودگی بیشتری وارد سوخت کنند. کیفیت پایین بنزین، رطوبت بالا و وجود ناخالصی‌های غیرمعمول نیز از دیگر عوامل مؤثر در خرابی زودتر از موعد فیلتر سوخت به شمار می‌روند.

جمع بندی

حال که تا انتهای مطلب با ما همراه بودید حتما به نقش مهم فیلتر سوخت در خودرو پی بردید. از آن جایی که تامین سوخت و احتراق مناسب از عوامل اصلی و ضروری برای روشن شدن خودرو و عملکرد بهینه موتور محسوب می شود، سیستم سوخت رسانی و سلامت اجزای آن اهمیت بالایی دارد. در این میان ممکن است بر اثر مرور زمان هر یک از این قطعات مصرفی فرسوده و معیوب شود و نیاز به تعویض داشته باشد. اگر شما هم قصد تهیه پمپ بنزین پراید کاربراتوری، پمپ و درجه داخل باک ۴۰۵ جدید، صافی بنزین پژو ۴۰۵، پمپ و درجه داخل باک پژو ٢٠۶ و… را دارید می توانید به مراکز معتبر فروش قطعات یدکی خودرو یا فروشگاه های اینترنتی مراجعه نمایید.